Okulların açılmasına çok az kaldı. Yeni eğitim yılı öncesi; çocuklarda ağız ve diş sağlığına ilişkin kontrollerin, göz muayenesinin, gelişim ve zeka düzeyinin araştırılmasına yönelik değerlendirmelerin yapılması için en uygun zamandır. Çünkü tüm bu kontroller, çocuğunuzun sağlıklı, verimli ve başarılı bir ders yılı geçirebilmesi açısından büyük önem taşır. Düzenli sağlık kontrolleri sayesinde çocuklarda olası sağlık problemleri erken dönemde belirlenerek hem daha ciddi sorunların oluşumu önlenebilir hem de çocuğun okul başarısı artırılabilir.
Tatil dönemlerinde ağız ve diş sağlığına ilişkin muayeneler yaptırılmalı
Yetişkinlik döneminde sağlıklı dişlere sahip olmaları için çocukların ağız bakımına özen göstermesi gerekir. 6 ayda bir diş hekimi muayenesinden geçmek bu anlamda önemlidir. Yaz tatilleri ve sömestir tatilleri bu rutin kontrollerin yapılması için oldukça uygundur. Diş ve diş etlerinde enfeksiyon veya ağrı olmayan bir çocuk, şüphesiz derslerine de daha kolay konsantre olabilir. Okulların açılmasına az bir süre kala sadece yarım saatlik bir muayene ve belki de bir saatlik bir tedaviyle okulların açık olduğu dönemde kaybedilecek günlerin veya haftaların önüne geçilebilir.
AZI DİŞLERİ DİŞ OJESİYLE KAPLANABİLİR
Ağız ve diş bakımı, her yaşta olduğu gibi okul öncesi dönemde de çok önemlidir. Özellikle çocuklarınızın okula başlayacağı bu dönemde dişlerinin tüm kontrollerinin yapılması ve sağlıklı ağız ve dişlerle okula başlamaları, derslerinden geri kalmamaları açısından da gereklidir. Özellikle okula 5-6 yaşında başlayacak çocuklarda ilk kalıcı dişler tam da bu yaşlarda ağızda yerini almaya başlar. Bunlar o yaşta ağızdaki en arka dişler olan birinci büyük azı dişleridir. Bu dişlerin okul öncesi bakımda, fissür örtücü veya diş ojesi olarak bilinen çürükten koruyucu ajanlarla kaplanması ilerleyen yaşlarda en çok çürük görülen bu dişlerin çürüksüz bir şekilde ömür boyu sağlıklı kalmasını sağlar.
YENİ ÇIKACAK DİŞLERE YER VAR MI?
6-7 yaşlar üst ve alt, ön iki süt dişlerinin değişme zamanlarıdır. Bu dişlerin de sağ ve sol taraftakilerinin aynı anda değişmesi ve kalıcı yeni dişlerin simetrik olarak çıkması önemlidir. Tüm bunlara ilaveten bu yaşlarda dişlerin ortodontik muayenesinin de yapılması gerekir. Dişlerde çapraşıklık olacak mı, yeni çıkacak dişler için yeterli yer var mı gibi sorulara ilişkin yanıtlar bu yaşlarda ilk sinyallerini verir ve bu açıdan değerlendirmelerin yapılması gerekir. Genel olarak tel tedavisine 10-12 yaş arasında başlanması uygun görülürken bazı durumlarda bu yaşın beklenmesi biraz geç olabilir. Çünkü erken müdahale ile 10-12 yaşlarında yapılacak tedavinin süresinin kısaltılması ve daha hızlı bir sonuç alınabilmesi mümkündür. Hatta bazı durumlarda 10-12 yaşlarında tel tedavisine hiç gerek kalmayabilir.
ÜNİVERSİTEYE HAZIRLIK DÖNEMİ ÖNCESİ AĞIZ VE DİŞ MUAYENESİ YAPILMALIDIR
Okul öncesi çocuklarda yapılacak muayene ve değerlendirmelerin önemli olduğu kadar, 16-17 yaşında üniversite sınavlarına hazırlanan çocuklarınız için de okula başlamadan önce diş kontrollerinin yapılması önemlidir. Ağızdaki diş çürüklerinin ve eğer varsa iltihaplı diş etlerinin tedavisi okullar açılmadan önceki tatil döneminde yapılırsa bu zorlu sınava hazırlık sürecinde diş hastalıkları ve ağrıları sebebiyle çalışmaları kesintiye uğramaz. Hatta daha kötüsü tam sınav günü diş ağrısı ile uyanmak oldukça talihsiz bir durum olacaktır. Tüm bu olasılıklardan dolayı okulların açılmasına az bir süre kala sadece yarım saatlik bir kontrol ve gerekli tedaviler sayesinde sınava hazırlık sürecini sekteye uğratabilecek olası diş ve diş eti rahatsızlıklarının önüne geçmiş olursunuz.
Okul öncesi çocuğunuzun göz muayenesini yaptırmayı unutmayın
Yeni öğretim yılı için hem ailelerin hem de çocukların hazırlıkları tamamlanmak üzere... Ebeveynlerin birçoğu çocuklarının okul kıyafeti, defter, kalem gibi ihtiyaçlarını giderme telaşına düştü. Peki, bu hazırlık sırasında çocuğunuzun göz muayenesini yaptırdınız mı? Türkiye’de her üç çocuktan birinin uzak veya yakını görme konusunda problemi var. Çoğu kez de ilk göz sorunları, çocukların okul sıralarıyla tanıştığı dönemde ortaya çıkar. Bu durum ders başarısının düşmesine dahi sebep olabilir. Böyle bir sorunla karşılaşmamak için okulların açılmasına sayılı günlerin kaldığı şu günlerde aileler okul öncesi süreçte yaptıkları hazırlıklara mutlaka göz kontrollerini de eklemelidir.
BAŞARISIZLIĞIN NEDENİ GÖRME PROBLEMLERİ OLABİLİR
Aileler bazen çocuklarının okuldaki başarısızlığını öğrenme yeteneklerinin düşük olmasına bağlayabilir. Fakat çocuklarda yaşanan görme problemleri, ders başarısını etkileyebilir. Göz bozuklukları konusunda önlem alınmadığında, çocuk okulda tahtayı iyi göremez ve dersleri takip edemez. Aynı zamanda hali hazırda gözlük kullanan çocuklarda düzenli kontrole gidilmemesine bağlı olarak büyüyen göz numarası fark edilmediğinde bu durum baş ve göz ağrısına da neden olabilir. Bunun sonucunda da çocuğun derse olan ilgisi ve konsantrasyonu azalabilir.
16 YAŞINA KADAR DÜZENLİ GÖZ KONTROLÜ ŞART
Okul öncesi yapılacak basit bir göz muayenesi ile mevcut görme azlığı problemi ve tetikleyebileceği durumların erken tespit edilebilmesi mümkündür. 0-16 yaş grubundaki çocukların gözlerini korumak için doğumdan hemen sonraki ilk bir yılda, 2-4 yaş içerisinde, okula başlamadan önce ve okul süresince düzenli göz muayeneleri yapılmalıdır.
Çocuğunuzun gözlerinin bozuk olduğunu nasıl anlarsınız?
Çocuklarda göz bozukluğu, birtakım davranışlar ve semptomlar ile kendini belli edebilir. Çocukların gözlerinde bozukluk olduğunu işaret eden bazı davranışlar şunlardır:
- Göz kayması, gözde sulanma, gözleri sık sık ovalamak.
- Bir gözü kapayarak bakmak, gözlerini kısarak bakmak.
- Çok yakından okumak, okuduğu satırı atlamak.
- Televizyonu yakından izlemek.
- Aktivitelerde düşük performans, baş ağrısı, dalgınlık.
- Başı bir yana eğerek bakmak.
Davranış bozukluğu veya öğrenme sorunu yaşayan çocuklar için pedagog desteği alınmalı
Göz ve diş muayenelerinin yanı sıra çocuklarda uygulanması gereken gelişim testleri de mevcuttur. Bilişsel ve duygusal değerlendirme testleri genellikle ebeveynleri tarafından gelişimi yavaş bulunan, davranışları normal karşılanmayan veya okul başarısı düşük olan çocuklara hekimlerin gerekli görmesi durumunda uygulanır. Bu testlerden bazıları şunlardır. Gelişim testleri: Gelişim testleri, çocuğun okula hazır olup olmadığını öğrenmek amacıyla aile talebiyle uygulanabilir. Bilişsel değerlendirme testleri (zeka testi, algı testleri): Zeka ve algı testleri bir uzmanın yönlendirmesi ile uygulanabilir. Ailenin özel talebi bu testlerin uygulanması için yeterli değildir. Zeka testlerinin sonucu puan olarak aileye söylenmez, rapor aileye açık bir şekilde teslim edilemez. Yönlendiren uzman ile uygulayan uzman arasında aile aracılığıyla kapalı zarf içinde taşınabilir. Duygusal değerlendirme testleri (genel davranış değerlendirme, depresyon ve kaygı ölçekleri): Duygusal değerlendirme ölçekleri, ailenin talebi ve uzmanın gözlemi sonucunda uygulanabilen testlerdir. Uygulanma koşulu, çocukta uzun süreli duygusal değişikliklerdir. Fakat bu değişiklikler, çocuğun ve ailenin günlük rutinlerini ve gündelik işlerini bozacak nitelikte olmalıdır. Test sonucunda aile ile bir bilgilendirme görüşmesi yapılır, ardından da uygun bir terapi programı hazırlanır ya da çocuğun en yüksek yararlılığı gözetilerek uygun bir yönlendirme yapılır. Yukarıda belirtilen kontroller pek çok aile tarafından basit görünse de çocukların sağlığı ve okul başarısı açısından çok büyük etkilere sahiptir. Bu nedenle okula başlamadan önce çocuğunuzun tüm sağlık kontrollerini yaptırarak yeni öğretim yılını daha sağlıklı ve başarılı bir şeklide geçirmesine destek olabilirsiniz.
