Rektum nedir?
Rektum, kolon yani kalın bağırsağı anüse bağlayan son kısımdır. Rektum kalın bağırsağın yaklaşık olarak son 12-15 cm’lik kısmıdır. Kolonun son bölümünde başlar anüse ulaşan kısa ve dar geçide ulaştığında biter. Rektum 3 tabakadan oluşur. Dışkının geçişini kolaylaştırmak için mukus salgılayan bezlerden oluşan mukoza bölümü rektumun iç yüzeyini kaplar. Muskularis propria denilen ve rektum duvarının orta tabakasını oluşturan katman büzüşmeyi sağlayan kaslardan oluşur. Rektumun son kısmı ise yağ tabakasıdır. Rektumu oluşturan bu üç bölümün dışında bağışıklık sisteminin bir parçası olan lenf bezleri rektumu çevrelemektedir.
Rektumun görevi nedir?
Rektumun ana görevi vücuttan atılacak dışkıyı saklamaktır.
Rektum kanseri nedir?
Rektum kanseri, kanserli yani malign hücrelerin rektum dokularında oluştuğu bir hastalıktır. Rektum kanseri genellikle rektum astarındaki poliplerden kaynaklanmaktadır. Rektum ve kolon kanseri genellikle "Kolorektal kanser" olarak adlandırılır.
Rektum kanseri kimlerde görülür? yaygın bir kanser midir?
Rektum kanseri kadınlara oranlara erkeklerde daha fazla görülmektedir. Endoskopik ve radyolojik tetkiklerin ilerlemesiyle birlikte rektum kanseri teşhisi daha rahat konulabilmektedir. Farkındalığın artmasıyla birlikte görülme oranlarında da artış yaşanmaktadır. Dünyada her yıl yaklaşık 1 milyon kişiye kolon ve rektum kanseri teşhisi konulmaktadır. Ülkemizde kesin bir rakam olmamakla birlikte her yıl 30 bin yine kolon ve rektum kanseri teşhisi konulduğu tahmin edilmektedir. En sık görülen rektal kanser türü mukozadan kaynaklanan bir kanser olan adenokarsinomdur.
Rektum kanseri hangi yaşlarda görülür?
Rektum ve kolon kanserinin kesin bir görülme yaşı yoktur. Ancak rektum kanseri genellikle 35 yaşından sonra görülmektedir. Hastaların büyük bir çoğunluğu ise 50 yaşından daha ileri yaşlardadır.
Rektum kanseri belirtileri nelerdir?
Rektum kanseri belirtileri çok farklı şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Ancak birçok rektum kanseri belirti vermeden rutin taramalarda tespit edilmektedir. Rektum kanseri belirtiler genel olarak şunları içermektedir.
- Makatta kanama veya dışkıda kan görülmesi rektum kanseri belirtileri arasında en sık yaşananların başında gelmektedir. Neredeyse 10 hastanın 8’inde kanama belirtisi yaşanmaktadır.
- Dışkıda mukus
- Kabızlık, ishal, aşırı miktarda gaz gibi bağırsak hareketlerindeki değişiklikte rektum kanseri ilk belirtisi olabilmektedir.
- Bağırsak hareketlerindeki değişikliğin yanında, bağırsağın boş olduğu duygusu veya sık tuvalete gidilmesine rağmen yeterli dışkılayamama da rektum kanserinin belirtileri arasında yer alır.
- Ağrılı bağırsak hareketleri
- Dışkıda fark edilmeyen kanamalar anemi yani kansızlığa yol açabilir. Anemiye bağlı olarak yaşanan nefes darlığı, baş dönmesi, hızlı kalp atışı rektum kanseri belirtileri bakamından ciddiye alınmalıdır.
- Tümörün büyüyerek çıkış yolunu kapatması sonucu bağırsak tıkanması yaşanabilir. Bağırsak tıkanması karın bölgesinde şiddetli ağrı ve kramplara yol açabilir.
- Tümörün büyümesi dışkı boyutunda değişimlere neden olabilir. Kalem inceliğinde dışkılamak rektum kanseri belirtisi olabilmektedir.
- Diyet veya egzersize bağlı olmayan açıklanamayan kilo kaybı rektum kanseri ilk belirtileri arasındadır.
Rektum kanseri neden olur?
Rektum Kanserinin neden olduğu kesin olarak bilinmemektedir. Ancak rektum kanserine neden olan çok sayıda risk faktörü bulunmaktadır.
- Rektum kanserlerinin büyük bir çoğunluğu ileri yaşta ortaya çıkmaktadır.
- Alkol ve sigara tüketimi rektum kanseri riskini artırmaktadır.
- Hayvansal kaynaklı yüksek yağlı beslenme düzeni rektum kanseri nedeni olabilmektedir.
- Kolorektal kanser veya polip öyküsü rektum kanserini sebep olabilmektedir.
- Ülseratif kolit ve Crohn hastalığı gibi kolon ve rektumun kronik enflamatuar hastalıkları rektum kanseri riskini artırmaktadır.
- Polipsiz kalıtsal olmayan kolorektal kanser (Lynch) ve ailesel adenomatoz polipozis (FAP) gibi genetik sendromlar rektum kanseri sebepleri arasındadır.
- Hareketsiz bir yaşam ve obezite
- Kanser tedavisi için özellikle karın bölgesine radyoterapi tedavisi almak rektum ve kolon kanserine neden olabilmektedir.
- Diyabet
- Ailede özellikle birinci derece yakınlarda kolon ve rektum kanseri bulunması önemli bir rektum kanseri nedenidir.
Rektum kanseri için hangi doktora gidilmelidir?
Rektum ve kolon kanseri belirtilerinden bir veya bir kaçının görüldüğü durumlarda zaman kaybetmeden Gastroenteroloji veya Genel cerrahi bölümü doktorlarına başvurulmalıdır. Rektum ve kolon kanserinin tedavi prosedüründe cerrahi yöntemlerin ön plana çıkması nedeniyle bu konuda uzman bir doktorun tercih edilmesi önemlidir. Kolorektal kanserlerin tedavisi genel cerrahi, gastroenteroloji ve onkoloji gibi birçok tıbbi birimin bir araya gelerek multidisipliner yaklaşım gerektiren hastalıklar olması nedeniyle tıbbı açıdan yeterli alt yapıya sahip hastanelerin seçilmesi önemlidir.
Rektum kanseri bulaşıcı mıdır?
Rektum kanseri olan bir kişiden bir başka kişiye bulaşma söz konusu değildir. Kanserin solunum, hava, temas veya cinsel yolla bulaştığına dair kanıt bulunmamaktadır. Ancak rektum ve kolon kanseri genetik özellikler taşımaktadır. Daha önce ailesinde rektum ve kolon kanseri olan kişilerde Kolorektal kanser görülme olasılığı daha yüksektir.
Rektum kanseri ile kolon kanseri arasındaki fark nedir?
Rektum ve kolon kanserinin belirti ve nedenleri birbirine çok benzerdir. Rektum ve kolon kanserleri birçok yönden benzer olsa da, tedavileri farklıdır. Bunun temel nedeni, rektumun pelvik boşluktaki diğer organlardan ve yapılardan zorlukla ayrılan dar bir alanda oturmasıdır
Hemoroid rektum kanserine neden olur mu?
Rektum kanseri hemoroid ilişkisi bulunmamaktadır. Ancak özellikle makat bölgesindeki kanamalar, yaşanan ağrılar rektum kanserinde olduğu gibi hemoroid hastalığında da görülmektedir. Kolon ve rektum kanseri olan kişilerin birçoğunda aynı zamanda hemoroidde bulunmaktadır. Hastalar yaşadıkları sıkıntıları hemoroid rahatsızlığına bağlayarak doktora başvurma konusunda gecikebilmektedir. Belirtilerin yaşanmaya başlamasıyla birlikte zaman kaybetmeden bir uzmana başvurmak erken teşhis bakamından önemlidir.
