; beyne giden kan akışının azalması sonucu oluşan kısa süreli, yüzeysel ve geçici bilinç kaybıdır. Bayılma nedenleri:
- Korku, aşırı heyecan,
- Sıcak, yorgunluk,
- Kapalı ortam, kirli hava,
- Aniden ayağa kalkma,
- Kan şekerinin düşmesi,
- Şiddetli enfeksiyonlar,
Bayılma belirtileri:
- Baş dönmesi, baygınlık, yere düşme,
- Bacaklarda uyuşma, bilinçte bulanıklık,
- Yüzde solgunluk,
- Üşüme, terleme,
- Hızlı ve zayıf nabız.
Kişi başının döneceğini hissederse;
- Sırt üstü yatırılır, ayakları 30 cm. kaldırılır (Şok Pozisyonu),
- Sıkan giysiler gevşetilir,
- Kendini iyi hissedinceye kadar dinlenmesi sağlanır.
Kişi bayıldı ise;
- Etraftaki meraklılar uzaklaştırılır
- Hasta/yaralı sırt üstü yatırılır ve ayakları 30 cm yukarı kaldırılır
- Solunum yolu açıklığı kontrol edilir ve korunur
- Sıkan giysiler gevşetilir
- Kusma varsa yan pozisyonda tutulur.
Dolaşım sisteminin yaşamsal organlara yeterince kan gönderememesi nedeniyle ortaya çıkan ve tansiyon düşüklüğü ile seyreden bir akut dolaşım yetmezliği durumudur. Şok Çeşitleri
- Kardiyojenik şok; kalp kökenli
- Hipovolemik şok; vücutta sıvı eksikliği/kaybı
- Toksik şok; zehirlenmeye bağlı
- Anaflaktik şok; alerjiye bağlı olarak gelişir.
Şok Belirtileri
- Kan basıncında düşme,
- Hızlı ve zayıf nabız,
- Hızlı ve yüzeysel solunum,
- Ciltte soğukluk, solukluk ve nemlilik,
- Endişe, huzursuzluk,
- Baş dönmesi,
- Dudak çevresinde solukluk ya da morarma,
- Susuzluk hissi,
- Bilinç seviyesinde azalma
Şokta İlk Yardım
- Hasta/yaralının endişe ve korkuları giderilir.
- Mümkün olduğunca temiz hava soluması sağlanır.
- Hava yolunun açıklığı sağlanır.
- Kanama varsa hemen durdurulur.
- Şok pozisyonu verilir.
- Hasta/yaralı sıcak tutulur.
- Gereksiz yere hasta/yaralı hareket ettirilmez.
- 112 aranı
Koma
Yutkunma, öksürük gibi reflekslerin ve dıştan gelen uyarılara karşı tepkinin azalması ya da yok olması ile ortaya çıkan uzun süreli bilinç kaybıdır.
Koma nedenleri:
- Düşme ya da şiddetli darbe, kafa travmaları,
- Zehirlenmeler,
- Şeker hastalığı,
- Aşırı alkol, uyuşturucu kullanımı,
- Havale vb. ateşli hastalıklar,
- Karaciğer hastalıkları.
Koma Belirtileri
- Yutkunma, öksürük vb. tepkilerin kaybolması
- Sesli ve ağrılı uyarılara cevap vermeme hali
- İdrar ve dışkı kontrolünün kaybolması
Komada İlk Yardım;
- Olay yeri güvenliği sağlanır
- Hasta/yaralının yaşam bulguları değerlendirilir
- Hasta/yaralının bilinci kontrol edilir
- Solunum yolu açıklığı sağlanır
- Koma pozisyonu verilir
- 112 aranır
- Hasta/yaralı sağlık ekipleri gelene kadar yalnız bırakılmaz
