Diş eti kanaması hemen herkesin günlük yaşantısında karşılaşabildiği bir sorun. Oysa, çoğu kişinin pek de umarsamadığı ‘ara sıra diş etim kanıyor’ diye geçiştirebildiği bu sorun diyabet habercisi olabilir. Acıbadem International Hastanesi Diş Hastalıkları ve Tedavisi, Endodonti Uzmanı Dr. Tubahan Kaya'dan çok önemli uyarılar, öneriler… Dünyada olduğu gibi ülkemizde de ağız ve diş sağlığına gereken önem ne yazık ki yeterince gösterilmiyor. Hal böyle olunca bazı şikayetler de günlük hayatın koşuşturmacasında göz ardı edilip ihmalkar davranılabiliyor. Örneğin; basit gibi görüp ‘dişlerimi fırçalayınca kanıyor’ serzenişiyle geçiştirebildiğimiz bir diş eti kanaması diyabet hastalığının habercisi olabilir. Diyabet hastalarında tükürük salgısı azalıp koyulaşır, oluşan ağız kuruluğu sonucunda ağzın tükürükle yıkanması ve temizlenmesi azalır. Diyabet aynı zamanda küçük kan damarlarını da etkiler ve bu damarların etkili olduğu bölgelerde beslenme bozukluklarına neden olabilir. Beslenmenin iyi olmadığı dişetlerinde iltihap oluşumu kolaylaşır ve iyileşme zor olur. Kan şekerinin yüksek olması bakterilere karşı savunmayı zorlaştırır ve iyileşmeyi güçleştirir. Bu durum da diyabet hastalarında ağız içinde çeşitli sorunların ortaya çıkmasına neden olur. Diyabet hastalarında dişeti iltihabına karşı zamanında önlem alınmazsa ciddi sonuçlara yol açabilir. Ağızdaki enfeksiyonlar şeker kontrolünü güçleştirir ve olay kısır döngü halini alır.
Yüksek kan şekeri bakterileri çoğaltır
Diyabetin ağızdaki 6 belirtisini şöyle sıralayabiliriz;
- Dişeti hastalıkları,
- Ağızda ve dilde yanma-ağrı,
- Diş çürükleri,
- Ağız içinde mantar enfeksiyonları,
- Ağızda pamukçuk ve
- Ağız kuruluğu.
Diyabet diş ve diş etlerine nasıl zarar verir?
Dişler düzenli fırçalanmadığında üzerlerini plak adı verilen ve bakterilerden oluşan yapışkan bir tabaka kaplar. Yüksek kan şekeri bu bakterilerin çoğalmasına yardımcı olur. Bunun sonucunda dişetlerinde kızarıklık, şişlik ve ağrı meydana gelir. Dişler fırçalandığında kanamaya başlar. Kan şekerinin kontrol altında olmadığı şeker hastaları daha sık diş ve dişeti problemlerine maruz kalır. Dişlerini kaybetmeye kadar varabilen problemler ortaya çıkabilir. Diyabet hastalarında diş ve dişeti sorunları, kan şekerinin dengede tutulmasını da zorlaştırır.
Diyabet hastaları hangi durumlarda diş hekimine başvurmalı?
Fırçalama veya yemek sırasında ortaya çıkan diş eti kanamaları; diş etlerinde kızarıklık, ağrı, hassasiyet, şişlik; dişetlerinde çekilmeler, diş taşları, dişlerde pozisyon değişikliği ve sallanma, ağızda kötü koku ve tat durumunda mutlaka diş hekimine gitmek gerekir. Ağız içi sorunları diyabet tedavisini güçleştirir ve şeker ayarını bozacağı için zaman kaybetmeden önlem alınması gerekir. Diş tedavisi için anestezi uygulanacak kişilerde epinefrin içeren anestezik ilaçlardan kaçınılmalıdır. Bu grup ilaçlar nöropatik hastalarda çarpıntı ve kalp ritim bozukluklarına neden olabilir. Kötü kontrollü diyabet hastalarında ciddi diş müdahalelerinden önce hastanın şeker takibini yapan doktorundan konsültasyon istenmeli. Eğer mümkünse tedavi iyi şeker kontrolü sağlanana kadar geciktirilmeli.
Diyabet hastalarında diş ve dişeti hastalıklarını önlemenin yollarını şöyle sıralayabiliriz:
- Öncelikle iyi bir şeker kontrolü sağlanmalı,
- Düzenli ağız bakımı yapılmalı,
- Her yemekten sonra günde en az 2 kere dişler fırçalanmalı,
- Dişleri fırçalama süresi 2 dakikadan az olmamalı,
- Diş fırçası yumuşak olmalı, dairesel hareketlerle tüm diş yüzeylerinde gezdirilmeli,
- Fırça kıllarının dairesel hareket sırasında yarısı dişetleri yarısı dişler üzerinde olmalı. Dişetlerine masaj, buradaki kanlanmanın sağlanması ve böylelikle dişeti problemlerinin oluşmasının önlenmesine katkı sağlıyor.
- Dil fırçaları ile dil üzeri de fırçalanmalı ve bu bölgedeki bakteriler de uzaklaştırılmalı,
- Diş aralarındaki bakteri plaklarının uzaklaştırılması için günde en az 2 kere diş ipi kullanılmalı,
- Diş taşı temizliği ve rutin diş kontrolü için en az 6 ayda bir düzenli diş hekimi kontrolüne gidilmeli.
