Kahvaltı sofraları, özenle lezzetlendirilmiş et yemekleri, şerbetli tatlılar, birbirinden kalorili ikramlar bayramların vazgeçilmezleri arasında yer alıyor. Yaklaşan Kurban Bayramı’nı sağlıklı bir şekilde geçirmek için özellikle kronik hastalıkları bulunan kişilerin bayram sofralarında porsiyonlarına dikkat etmesi gerekiyor. Bayramda et tüketimi de ayrı bir önem kazanıyor. Etin sağlık kurallarına ve doğru pişirmek yöntemlerine göre hazırlanması büyük önem taşıyor. Memorial Dicle Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Kader Lala, sağlıklı et pişirme teknikleri hakkında bilgi verdi.
1. Pişirmeden önce 24 saat buzdolabında bekletin
Kurban etinin ortalama 24 saat buzdolabında bekletildikten sonra tüketilmesi uygundur. Dinlendirilen et daha kolay pişer, daha lezzetli olur ve vücudun eti sindirmesi daha kolaydır.
2. Kavurma yerine haşlama ya da ızgarayı tercih edin
Kurban etlerinin tereyağı veya kuyruk yağında, yüksek sıcakta pişirilerek kavurma yapılması sağlık açısından uygun değildir. Yüksek ateşe maruz kalan yoğun hayvansal yağ, eti kanserojen içeriği yüksek bir besin haline getirir. En ideali, eti kendi suyunda, bol sebze ile pişirmektir.
3. Kavurmayı haşlanmış sebze eşliğinde servis edin
İlla kavurma yapılmak isteniyorsa, en çok kullanılan ve çok miktarda pişirilen etler için en uygun olan yöntem kaynayan etin kısık ateşte suyunu çekerek yavaş yavaş pişmesini beklemek, sonrasında kavurmaktır. Ayrıca kavurmanın lezzeti baharatlarda gizli olsa da, önemli bir diğer detay da yanında servis edilen sebzelerdir. Haşlanmış sebze eşliğinde yenen yemekler, bayram yoğunluğunda tüketilen aşırı şekerli ve yağlı yiyeceklerin midenizi yormasına engel olacaktır.
4. Mangal yaparken et ile ateş mesafesini ayarlayın
Etler, mangalda ızgara olarak pişirilecekse, vitamin kaybını en aza indirmek ve dumanın içinde yer alan zehirli maddelerin ete geçmesini engellemek için önlem alınmalıdır. Kömür tam olarak yandıktan ve yarı kor haline geldikten sonra etler pişirilmeli, ateşle et arasındaki mesafenin en az 15 santimetre olmasına dikkat edilmelidir.
5. Buhar yöntemi ile etin besin değerini koruyun
Etin besin değerinden maksimum fayda sağlamak ve yağını olabildiğince azaltmak için en uygun ve sağlıklı yöntem buharda pişirmedir. Bu sayede besinlerin vitamin, mineral değerlerinde ve posasında kayıp yaşanmaz. Buharda pişirme yöntemi ile besin içerisindeki nişasta yumuşar, sebzeler daha yumuşak hale gelir. Böylece sindirim kolaylaşır ve glisemik indeks düşer, uzun süre tokluk hissi sağlar.
6. Baharatlarla etin sindirimini kolaylaştırın
Lezzetli ve sağlıklı bir et yemeği için baharatlardan faydalanılabilir. Kekik, biberiye, kırmızıbiber, kimyon gibi baharatlar kullanılarak, hazmı kolaylaştırıcı etkisi ile sindirim sisteminin, antioksidan özelliği ile de tüm vücudun yükü hafifletilebilir.
Mide-bağırsak hastalıklarına özel…
Dinlendirilmemiş çok taze etteki sertlik hem pişirme sırasında hem de sindirimde zorluğa neden olur. Bu nedenle özellikle mide ve bağırsak hastalığı olan kişilerin kurban etini en az bir gün dinlendirerek tüketmesi önemlidir. Buzdolabında bekletilen et; haşlama, fırınlama ya da ızgara ile pişirilmelidir. Et, besin öğelerini kaybetmemesi ve içeriğindeki mikroorganizmaların çoğalmaması için buzdolabında 0-2° derecede 3-5 gün, derin dondurucuda -18° derecede 3 ay boyunca saklanabilir.
Günlük et tüketimi ne kadar olmalı?
Öncelikle her şeyin bir sınırı olduğu unutulmamalıdır. Kurban bayramı olduğu için et sınırsız bir şekilde tüketilmemelidir. Kadınların günlük et tüketimi 100-120 gram, erkeklerin de 150-180 gram civarında olmalıdır. Et tüketirken mutlaka yanında tam tahıllı ekmek ya da bulgur, karabuğday, kepekli pirinç gibi tahıllardan yapılmış pilav ve taze sebzelere de yer verilmelidir.