Ebeveynler kış dönemini okul telaşıyla geçirirler. Kışın hastalıklarla boğuşurlar. Bazı anneler ve babalar kış döneminin sonlanmasıyla hastalıklardan kurtulabileceklerini düşünürler. Ama yazın da kazalar ve bazı hastalıklar çocukların peşini bırakmaz. Yazın havuz ve denizden sıcak çarpmasına, burkulma ve kırıklardan bisiklet kazalarına, boğulmadan güneş yanığına kadar birçok nedenden dolayı ebeveynler acil serviste kendilerini buluyor. Çocukların yazın daha güvende geçirmek için bazı önlemler alınırken ilk yardım öğrenmek önemk kazanıyor. Aksi halde yaz kazaları hem ciddi ve kalıcı sağlık sorunlarına yol açabiliyor hem de yaz tatilini kabusa çevirebiliyor. Bu noktada yetişkinlerin ilk yardım uygulamalarını bilmeleri çok önemli. Acıbadem Taksim Hastanesi Acil Tıp Hekimi Doç. Dr. Süha Türkmen, yazın artış gösteren kazaları, alınabilecek önemleri ve ilk yardımın nasıl yapılması gerektiğini anlattı.
Çocuğunuzu arabada bırakmayın
‘Sıcak acilleri’ arasında pişik ve sıcak krampları yer alıyor. Acillik yapan en tehlike neden ise sıcak çarpmasıdır. Yüksek ateş ve bilinç bulanıklığı ile tanısı koyulan sıcak çarpması hayati risk oluşturuyor. Hafif tablolar halsizlik, yorgunluk, baş ağrılarına yol açabilirken, basit önlemlerle bunları engellemek mümkün. Çocuğunuzun öğle saatlerini gölgede geçirmesini, bol su tüketmesini, gün içinde serin duşlar almasını sağlayın; ince ve bol kıyafet giydirin. Camları açık olsa da çocuğunuzu kesinlikle araçta bırakmayın! Olası bir sorunda öncelikle vücut ısısını düşürün ardından hekime götürün.
Yüzme bilse de kontrol sizde olsun
Çocuklar aşırı sıcaklarda serinleyip eğlenmek için kolayca suya girebiliyor. Deniz, göl, su kenarları derken boğulma haberleri eksik olmuyor. Çocuğunuz yüzme bilsin ya da bilmesin gözünüzü üzerinden ayırmayın. Küçük çocuklar için çok az miktardaki su birikintisi dahi büyük risk oluştururken, birkaç dakikalık ihmalin geri dönüşü olmayan kazalara yol açabileceğini unutmayın. Boğulma durumunda hemen hayati fonksiyonlarına bakın, bilinci kapalı ve nefes almıyorsa kurtarıcı 5 soluk verin; değişiklik yoksa 112’yi arayın ve derhal temel yaşam desteği uygulayın. Düzelse de kesinlikle doktora götürüp genel değerlendirmeden geçmesini sağlayın.
Dizleri yara içinde kalırsa…
Yeşil alan olmayan yerlerde çocuklar sokakta oynamak zorunda kaldığından çocuk
trafik kazalarında yazın ciddi artış oluyor. Oyun oynadığı ve bisiklet sürdüğü yerin güvenli ve araç trafiğine kapalı olmasına dikkat edin. İç organlardaki yaralanmalar ilerleyen günlerde de ortaya çıkabildiğinden kazanın ardından hekime götürün. Cilt bütünlüğü bozulmuşsa en kısa zamanda bol temiz su ile yarayı yıkayıp üzerini temiz bezle kapatın. Trafik kazaları ve düşmelerde bilinç ve soluk gibi hayati fonksiyonlarını kontrol edin, sorun varsa acil 112’yi arayarak yardım çağırın. Bu sürede özellikle boyun bölgesindeki omurgayı sabit tutun.
Uzuv kopmuşsa…
Herhangi bir keside kanayan bölgeyi bol temiz su ile temizleyip temiz örtüler kullanarak bası uygulayın. Buna rağmen durmuyorsa son seçenek olarak turnike uygulayabilir; yani bandajla sarabilirsiniz. Burun kanamalarında çocuğunuzun başını geri yaslamamasına dikkat edin. Başını hafif öne eğip, burun kemiklerini birbirine doğru hafifçe sıkın. Parmak kopmuşsa çok hızlı şekilde 112’ye haber vererek parmağı sağlık kuruluşuna ulaştırın. Ancak bu sürede uzvu nemli ve soğuk tutun, temiz kumaş (atlet, tişört vs) ve temiz su ile nemlendirerek sarın. En temiz, deliksiz, kilitli bir plastik torbaya koyup ağzı sıkıca bağlandıktan sonra içinde su ve buz parçaları olan bir başka torba ya da kap içine yerleştirin. Uzvu doğrudan su içine koyup buz ile temas ettirmekten ve dondurmaktan kaçının.
Dikkat kırık olabilir!
Düşmeler yine özellikle yaz aylarında sıklıkla karşılaştığımız çocuk acilleri arasındadır. Burkulmalar, çıkık ve kırıklarda etkilenen uzuv sabitlenmelidir. Bunun için çevremizdeki bir cismi kullanabiliriz. Uzuv altına koyduğumuz bu cisim bir sargı ile sarılmalı ve yüksekte tutulmalıdır. Mümkün ise soğuk uygulanmalı ve erken dönemde doktor değerlendirmesi sağlanmalıdır.
Yanığa buz ve diş macunu sürmeyin
Yazın havuz kenarları ya da denizde farkında olmadan güneş yanıkları oluşabiliyor. Bu nedenle uzun süre güneşte kalmamasına, güneşten koruyucu krem kullanmasına dikkat edin. Çocuğunuzun yanında kibrit ve çakmak bırakmayın, kapalı ya da açık mekanlarda yakılan ateşler etrafında onlar için önlem alın. Basit yanıklar için yarayı bol soğuk su ile yıkayın ve yarayı temiz bir bezle örtün. Buz, diş macunu, yağ ya da benzeri maddeler sürmekten kaçının. Ciddi yanıklarda hemen 112’yi çağırın, bu sürede güvenli bir ortamda yanık bölgesini temiz örtüler ile örtün, ısı kaybı ve enfeksiyondan koruyun. Küçük yanıklarda dahi hekime başvurun.
