METHOTREXATE 50 MG 5 AMPUL

Formülü:

Farmakolojik özellikleri:

Endikasyonları:

Methotrexate trofoloblastik neoplazmalar ve lösemi gibi neoplastik hastalıkların ve diğer tedavi şekillerine cevap vermeyen ağır rekalsitran psoriazis vakalarının tedavisinde endikedir.

Kontrendikasyonları:

Böbrek ve karaciğer fonksiyon bozuklukları. Önceden bilinen kan diskrazileri, örneğin kemik iliği hipoplazisi, lökopeni, trombositopeni veya anemi.

Uyarılar/Önlemler:

1. Methotrexate kemik iliğinde belirgin BİLEŞİMİ depresyona, anemiye, Iökopeniye, trombositopeniye ve kanamalara neden olabilir.
2. Methotrexate özellikle yüksek dozlarda arasında tutmak maksadı ile sodyum veya uzun süreli tedavilerde hepatotoksik hidroksit ve gerektiğinde izotonisiteyi olabilmektedir. Karaciğer atrofisi, nekroz, sağlamak amacı ile sodyum klorür ihtiva siroz, yağlı dejenerasyon ve periportal eder. Enjeksiyorı berrak, sarımsı renkli fibroz bi!dirilmiştir. Degişiklikler önceden olup, bulanık olmaz ve partikül içermez. Gastrointestinal ve hemotolojik toksisite ile Koruyucu madde ihtiva etmez ve tek kendini göstermediğinden, hepatik dozluk, lastik tıpalı flakonlarda 2 ml'de fonksiyonların tedaviden önce kontrol 5O mg ve 20 ml'de 500 mg'lık çözeltiler edilrnesi ve tedavi boyunca düzenli olarak bulunur. 10 ml'de 1 gr'lık, sodyum aralarla izlenmesi şarttır.
   Klorür içermeyen ve hafif hipertonik olan Karaciğer yetersizliği veya hasarı bir formu da mevcuttur. Bulunması halinde bu konuya özel dikkat gösterilmelidir. Tedavi siiresince
3. Methotrexate ideal bölümlere ve/veya gösterir. Bu enzim DNA sentezi ve konjenital anomalilere neden olmuştur. Bu hücreser replikasyonda folik asitin nedenle hamile kadınlarda kullanılması tetrahidrofolik asite indirgenmesini tedavinin faydalarının risklerine baskın sağlar. Mefhotrexate'in inhibe edici etkisi geleceğine ait kanıt bulunmadığ sürece, sonucunda doku hücre reprodüksiyonu önerilmemektedir. Psoriazisli hamile kadın engellenir. Aktif proliferasyon eğiliminde hastalar Methotrexate kullanmamalıdır.
4. Renai fonksiyon yetersizdir. Genelde hücrelerinde bu etkiye duyarlılık daha kontrendikasyon teşkil eder.
5. Diyare ve ülseratif stomatatit sık Methotrexate aynı zamanda antikor görülen toksik etkiler olup tedaviye ara verilmesini gerektirir. Aksi halde hemoralik enterit veya intestinal perforasyona bağlı ölümler görülebilir.
6. Mathotrexate trofolobiastik neoplazmalar kullanıldığı süre içerisinde gametogenezi etkiler ve fertilitede diğer tedavi şekillerine cevap vermeyen azalmaya neden olur, bu azalmanın ağır rekalsitran psoriazis vakalarının tedavinin kesilmesiyle normale döndüğü tedavisinde endikedir.
   Methotrexate tedavisinin uygulandıjı süre içerisinde ve bunu takip kontrendikasyonlara neden 6 ayda konsepsiyon önlenmelidir. Böbrek ve karaciğer fonksiyon Hasta ve eşleri bu konuda bozuklukları önceden bilinen kan bilgilendirilmelidir.
7. Methotrexate'nin bağışıklığı baskılayıcı hipoplazisi, lökopeni, trombositopeni etkisi bulunmaktadır ve aşılara olan veya anemi. immünolojik cevabı azaitabilir. Hastanın immün cevabının önemli ve gerekli olduğu durumlar özellikle göz önüne alınmalıdır. Muhtemel fatal veya ağır toksik reaksiyonların varlığı nedeniyle hasta tedaviyle ilgili aydınlatılmalı ve tedavi boyunca yakın tıbbi takip altında bulunmalıdır. Psoriazis'in Methotrexate ile tedavisinde ölümler rapor edilmiştir. Methotrexate Enjeksiyonluk B.P. 20 mi'de 500 mg koruyucu madde içermez, bu nedenle de çok sayıda. kullanıma uygun değildir.
8. İmmünosupressif tedavi gören hastalarda enfeksiyonlara karşı direnç azalacağından tedavi süresince enfeksiyon riski olan ortamlardan kaçınmaları gerekir.
9. Aşırı toksiktir.
    

Dikkat edilmesi gereken hususlar:
Methotrexate, genellikle doza bağımlı, yüksek potansiyel toksisitesi nedeniyle yalnızca antimetabolit kemoterapi hususunda deneyimli doktorlar tarafından sürekli kontrol altında tutabilecekleri hastalarında kullanılmalıdır.

Doktorun ilacı değişik şekillerini ve klinik kullanımını bilmesi gereklidir. Tedavi altındaki hastalar yakın gözlemde bulunmalı ve muhtemel toksik etki veya yan etkilerin işaret ve semptomları vakit geçirilmeden tanıtabilmelidir.Sık görülen hematopoietik baskılama nedeniyle hastaya tedavi öncesi ve tedavi süresince periyodik olarak hematolojik tetkikler yapılmalıdır. Bu baskılanma aniden ve görünüşte emniyetli dozlarda ortaya çıkabilir ve kan hücre sayımlarında tespit edilecek anlamlı bir düşüşte ilaç derhal kesilmeli ve uygun tedaviye geçilmelidir. Tedavi öncesinden kemik iliği apiazisi, lökopeni, trombositopeni veya anemi bulunan liabis hastalıklarda ilaç kullanımı gerekli bulunuyorsa çok dikkatli uygularımalıdır.

Methotrexate ekskresyonu öncelikle böbreklerde olur. Renal yetmezlik halinde , kullanıldığı takdirde toksik olabilecek düzeylerde birikim söz konusu olmaktadır, bu birikim de yine böbreklere toksik etki ile fonksiyon bozukluğunu arttırabilmektedir. Bu nedenle tedaviden önce ve tedavi süresince böbrek fonksiyonları yakın izlenmeli, anlımlı fonksiyon bozukluğu saptamasa bile tedavi azami dikkatle uygulanmalıdır. Böbrek fonksiyonları düzelene kadar ilaç dozu azaltılmalı veya tedaviye ara verilmelidir.

Methotrexate tedavisi almasına karar verilen hastalarda gerek tedavi öncesinde değerlendirme ve gerekse tedavi boyunca izlenmeli laboratuar testleri esas alınmalıdır. Amatokrit ; idrar, böbrek fonksiyon testleri, karaciğer fonksiyon testleri.

Ayrca akciğer grafisi de tavsiye edilir. Amaç herhangi bir organ disfonksiyonu veya sistem bozukluğunu ortaya koymaktır. Tüm testler tedaviden önce, tedavi süresince belli aralıklarla ve tedavi sonlandıktan sonra tekrar edilmelidir. Uzun süreli veya yüksek dozda tedavi uygulandığında takip amacı ile karaciğer iğne biyopsisi ve/veya kemik iliği aspirasyon biyopsisi yapılması yararlı ve önemli olabilir.

Methotrexate, absorbsiyondan sonra serum albumin'e bağlanır. Toksisite, Metfiotrexate' in, salisilatlar, sülfonamidler, fenitoin ve tetrasiklinin, kloramfenikol ve paminobenzoik asid gibi antibakteriyel ajanlarda yer değiştirnesi sonucu artabilir. Özellikle salisilatlar ve sülfonamidler gibi olan bu ilaçların antibakteriyel, hipoglisemik ve diüretik etkileri görülünce Methotrexatelar aynı anda verilmez. Folik asid veya türevlerini, içeren vitamin, preparatları Methotrexate'a verilen cevabı değiştirilebilir.

Aşağıda belirtilen intravenöz solüsyonları ile karıştırıldığında Methotrexate preparatı 24 saat süre ile stabilitesini korur.

Sodyum klorür enjeksiyonluk %0.9 Giikoz enjeksiyonluk
Sodyum klorür ve glikoz enjeksiyon. Enjeksiyonluk sodyum klorür karışımı. Enfeksiyon hallerinde peptik ülseratif kdit varlığına yatalak hastalar çocuklarda ve yaşlılarda Methotrexate azami dikkatle kullanılmalıdır.

Tedavi esnasında ağır lökopeni oluş halinde bakteriyel enfeksiyon ciddi tehdit oluşturur. Bu durumda gene ilacın kesilmesi ve uygun inhibe tedavisi endikedir. Ağır kemik depresyonlarında kan ve iremt infüzyonları gerekli olabilir. Methotrexate'in immünosüpresif' e olduğu bildirilmiştir; bu nedenle de cevabını önemli olduğu hastalarda il kullanılmasına bu faktör gözönünde bulunur. İmrularak karar verilmelidir. Metholrexate'ın kemoterapi kullanılması düşünülen her vakada doktor tarafından ilacın yararları ve gerekli toksik ve istenmeyen karılaştırılmalıdır. Advers reaksiyon çoğu erken fark edildiğinde dönüşümlüdür. Bu tür etkiler reaksiyonlar ortaya çıkarıldığında dozu azaltıimalı veya tedaviye verilmeli ve doktorun gerekli gördüğü koruyucu tedbirlere başvurulmalıdır. Methotrexate tedavisine tekrar başlar dikkatli davranmalı, ilaca devam etmğe çekten gerekti olup olma değerlendirilmeli ve toksisite muhtemelen tekrar edeceği unutulmamalıdır.

Yan etkiler/Advers etkiler:

En önemli advers reaksiyonlar arası ülserati( stomatit, lökopeni, bulantı abdominal distres sayılabilir. Bildirilen diğer advers reaksiyonlar ise halsizlik çabuk yorulma, titreme ve ateş, şuur bulanıklığı ve enfeksiyona karşı direnç azalması olarak özetlenebilir. Genel olarak advers reaksiyonların sıklığı ve şid deti doza bağımlıdır. Değişik sistemlere advers reaksiyonlar aşağıda verilmektedir:

Cilt: Eritematöz döküntüler, kaşınti, ürti fotoduyarlılık, depigmentasyon, a!opesi ekimoz, ,telanjiektazı, akne ve fronkül. Aynı anda UV'ye maruz kaldığında psoriazis lezyonları artabilir.

Kan: Kemik depresyonu, lökopeni, trombosip anemi hipogamaglobulinemi, diğer yerlerden hemoraji, septisemi.

Sindirim sistemi: Jinjivit, fara stomatit, anoreksi, kusma, diyare hematemez, melena, GI ülserasyonlar kanama, enterit, akut karaciğer atrofis sonlanan hepatik toksisite, nekroz yağlı dejenerasyon, periportal fibroz ve hep siroz.

Merkez sinir sistemi: Baş ağrıları, dalgınlık, bulanık görme, afazi, hemiparazi ve konvülziyorılar muhtemelen kanamaya veya intraarteriyel kateterizasyon komplikasyonlarına bağlı. intratekal uygulamadan sonra konvülziyon, parezi, Guillan-Barre sendromu ve BOS basınç artışı gözlenmiştir.

Methatrexate kullanımına bağlanarak biidirilen diğer komplikasyonlar arasında pnömonitis, metabolik değişiklikler, diyabetin ağırlaşması osteoporotik etkiler, doku hücrelerirıde abdominal değişiklikler ve hatta ani ölümler bulunmaktadır.

İlaç etkileşimleri:

Bildirilmemiştir.

Kullanım şekli ve dozu:

Antineopiastk Kemoterapi
Methoirexate hem oral hem de parenteral yolla etkilidir. Methetrexate Enjeksiyonluk B.P. intramüsküler, intravenöz, intraarteriyel ve intratekal yol ile uygulanabilir. Dozaj hastanın vücut ağırlığı ve yüzeyi ile saptanır. Değişik neoplastik hastalıklarda Methotrexate faydalı bir etki ile, tek başına veya diğer sitotoksik ajanlar ile kombinasyon halinde kullanılmıştır.

NOT: 10 mi'de 1g ihtiva eden Methotrexate Enjeksiyonluk B.P. hipertonik olduğundan intrateical kullarıım için uygun değildir.Koriyokarsinom ve benzeri trofobiastik hastalıklar. Methotrexate oral veya intramüsküler olarak günlük 15-30 mg'lık dozlarda 5 gün süreyle ıuygulanır. Bu kürler gerektiği takdirde, aralarda bir veya iki haftalık istirahat dönemleri bırakılarak, herhangi bir toksik semptom görülmediği sürece 3-5 kez tekrarlanabilır. Tedavinın etkinliği 24 saatlik idrarda human koriyonik gonadotropik hormonun (HCG) kantitatif analizi ile değerlendirilebilir. Methotrexate'in değişimli ve diğer sitotoksik ilaçlarla kombine kullanımının da faydalı olduğu bildirilmiştir. Mol hidatiform koriyokarsinomdan önce veya sonra görülebilir. Methotrexate benzer
dozlarda mol hidatiform ve koriyoadenoma destruensin tedavisinde de kullanılabilir.

Meme Karsinomu
Pozitif aksiller lenf nodlarının bulunduğu primer meme kanserinde, radikal mastektomiye adjuvan tedavi olarak, Methotrexate'in siklofosfamid ve florousail ile uzun süreli dönüşümlü kombinasyon tedavisi olumlu sonuç vermiştir. Verilen Meethotrexate dozu birinci ve sekizinci günlerde intravenöz 40 mg/m 'dir.

Lösemi Akut granülositik lösemi çocuklarda nadir görülmesine karşın erişkinlerde oldukça sıktır ve bu formu kemoterapiye iyi cevap vermemektedir.

Methotrexate genelde lenfobiastik löseminin indüksiyon remisyon tedavisinde ilk seçilen ilaç değildir. Methotrexate oral 3.3 mg/m2/gün ve prednizon .40-60 mg/m2/gün 4-6 hafta süreyle kullanılmıştır Remisyon sağlandıktan sonra Methotrexate 20-30 mg/ın2 idame dozundan oral veya intramüsküler olarak haftada iki kez verilmiştir. Haftada iki kerelik uygulamanın günlük kullanımdan daha etkili olduğu ileri sürülmektedir. Alternatif olarak 2.5 mg/kg intravenöz olarak 14 günde bir uygulanmıştır.

Meninkslerin Lösemisi
Lösemili bazı hastalarda santral sinir sisteminde lösemik infiltiasyon söz konusu olmaktadır, bu nedenle beyin-omurilik sıvısı tüm lösemili hastalarda incelenmelidir.

Methotrexate'ın kandan serebrospinal sıvıya geçişi çok düşük oranlardadır, bu nedenie sıvıya etkili bir tedavi için ilacın intratekal kullanılması gereklidır. Tüm lenfositik lösemi vakalannda Methotrexate profilaksı protokolu ile verilebilir.

Methotrexate intratekal enjeksiyonlar halinde 200-50C mikrogram/kg vücut ağırlığı dozunda uygulanr. Uygulama azalıkları 2-5 gündür ve normal koşullarda serebrospinal srrı hücre sayımı normale dönene dek tedaviye devam edilir. Bu aşamada ilk ek doz önerilmektedir:

Alterrıatif olarak, Methotrexate l2mg/m2'den iki hafta süreyle haftada bir verilir ve daha sonra ayda bir tekrarlanır.

Sedef (Psoriazis) Kemoterapisi
Şiddetli seyreden"konvansiyonel tedaviye cevap vermeyen ve kontrol edilemeyen psoriazis vakalarında haftada bir 10-25mg'iık oral, i.m. veya i.v. başlanır ve hastanın cevabına göre ayarlanan tedaviye cevap alınmıştır. Tedavinin başlangıcından bir hafta önce yapılacak bir test dozu ile aşırı duyarlılığın araştırılması önerilir. Tavsiye edilen doz parentera! olarak 5-10mg'dır.

Alternatif doz şeması olarak, 12 saatte bir tekrarlanan, oral 2,5-5mg'Iık toplam 3 doz, veya 8 saatte bir tekrarlanan toplam 4doz, haftada bir uygulanmak üzere ve toplam haftalık doz 30 mg'ı geçmeyecek şekilde önerilebilir.

Günlük 2-5 ıng'lık doz, oral yolla 5 gün süreyle verilerek en az iki günlük aradan sonra devam etmek kaydı ile uygulanabilir.

Gündüz doz 6.25mg'ı aşmamalıdır.

Hasta tedavinin riskleri ile ilgili tüm ayrıntıları öğrenmelidir. Takip eden doktorıın özellikle karaciğer toksisitesine dikkat etmesi gerekir, takip amacı ile tedaviye başlamadan ve tedavi süresince 2-4 aylık aralarla karaciğer fonksiyon testleri yapılmalıdır. Tedavide amaç dozu mümkün olan en düşük seviyede tutmak ve kür aralarını mümkün olduğu kadar uzatmaktır.

Methotrexate'ın kullanılması ile konvansiyonel topikal tedaviye geçiş sağlanabilir ve bu hedeflenmelidır.

Ek bilgiler: Sitotoksik müdahale esasları

Uygulama:
Kanser kemoterapötik ajan kullanımında tecrübe sahibi bir tarafından veya onun gözeti yapılrnalıdır.

Hazırlık (Esaslar):

1. Kemoterapötik ajanlar bu prepa kullanılması hususunda eğitilmiş profesyoneller tarafından uygulanmalıdır.
2. Toz ilacın sulandırılması ve enjektöre çekilmesi gibi işlemler bu işle ayrılmış özel alanlarda yapılmalıdır.
3. Bu prosedürleri uygulayan personel gerekli korunmaya sahip olmalıdır özel giyim, eldiven, gözlük gibi.
4. Hamile personele bu ajanların kullanımında görev almamaları önerilir.
    

Kontaminasyon
a) Gözler veya ciit ile gerçekleştiğinde söz konusu bölge veya serum fizyolojik ile yıkanmalıdır. Ciltteki geçici batmaları önleme uygun bir krem kullanılabilir. Gözle temas halinde bir doktora başvurulmalıdır.
b) Çevreye dökülme halinde kullanıcı çalışnıa bölgesinde bu amaçla temiz bir sünger ile gerekli temizliği yapar. Kirli alan iki kez su ile yıkanır. Tüm solüsyonlar sünger bir torbaya konularak izole edilir.

İthalatçı Firma:

Atafarm İlaç Sanayi ve Ticaret Ltd.Şti.
Telefon: (216) 326 69 65