Tedavide ilerlememiş olgularda daha başarılı sonuçlar alınır... Bir omurga deformitesi olan, genelde buluğ çağında ortaya çıkan ve bu nedenle de bir çocuğun omurgasının büyüme tamamlanıncaya kadar düzenli olarak kontrol edilmesini gerektiren skolyoz hakkında anne-babalar ne biliyor? Skolyozu yakından tanımak ve erken tespit etmek için... Yandan bakınca boyun ve belde ters ‘C’, sırt bölgesinde de ‘C’ şekli doğal olandır. Bunun artış olanına kifoz yani kamburluk, yana doğru eğilmeye de skolyoz adı verilir. Skolyoz her yaşta olabilse de en sık bayanlarda ve ergenlik çağında rastlanır. Tedavide erken teşhis önemlidir. İlerlememiş olgularda daha başarılı sonuçlar alınır. Anne-babaların çocuklarının omurga gelişimine dikkat etmeleri, eğer böyle bir şüphe varsa da hekime başvurmaları gereklidir.

Skolyoz

Bel ve sırt bölgesinin eğriliği anlamını taşımaktadır. Omurganın üç boyutlu eğimidir. Normal omurga önden veya arkadan bakıldığında düzdür. Yine normal olarak yanlardan bakıldığında omurga göğüs bölgesinde, arkaya ‘kifoz’, bel bölgesinde ‘lordoz’ doğru eğilimlidir. Skolyozda yukarıdan aşağıya bakıldığında tüm vertebralar sırt veya bel bölgesinde bir yöne doğru eğilmişlerdir. Omurganın merkezinden üstten aşağıya bakıldığında omurgaların bir kısmı bükülmüşlerdir. Bu da genellikle sağ kaburgaların çıkıntılı olması sonucunu doğurur. Skolyoz genelde buluğ çağında ortaya çıkan bir omurga deformitesidir. Skolyozda eğriliğin, aslında omurganın kendi etrafında dönmesi ile oluştuğuna inanılmaktadır.

Skolyoz sınıflandırılabilir mi?

Doğumsal bir anomaliye bağlı olarak doğuştan olabileceği gibi, doğumdan sonra gelişimsel ya da ergenlik çağı civarında sebebi bilinmeden de ortaya çıkabilir. Doğumsal skolyoz genelde bir omurganın eksik, fazla veya arasında büyümeyi etkileyecek şekilde oluşması ile görülür. Çok ciddi sonuçlara yol açar. Doğumdan sonra ilk birkaç yılda fark edilir. Gelişimsel skolyozda (juvenil) eğriliğe yol açan, sinirsel, sendromal bir durum söz konusudur. Ergenlik çağı skolyozu (adölesan) genellikle kız çocuklarında, sık olarak belde, sırtta, belde ve sırtta, hatta çift eğrilik şeklinde görülür. Sebebi tam belli değildir.

Skolyoz nasıl farkedilir?

Skolyozun belirtilerinden birisi sağ tarafta oluşan kürek kemiği çıkıntısıdır. Bir omuz diğerinden daha yüksek olabilir ve çocuk bir tarafa eğilmeye meyillidir. Kalça kemikleri simetrik olmayabilir ve biri diğerinden daha yüksekmiş gibi görünür. En çarpıcı bulgulardan birisi skolyozlu bir çocuğun öne eğilmesi ile ortaya çıkan kaburga çıkıntısıdır. Ancak burada şuna dikkat etmek gerekir ki, skolyoz bozuk duruşla karıştırılmamalıdır.

Skolyoz yaygın mıdır?

Skolyoz araştırma topluluğuna göre her 10 buluğ çağındaki insandan 1 tanesi, herhangi bir derecede skolyoza sahiptir. Çoğunlukla ergenlik çağı yaşlarında kız çocuklarında görülmektedir. Bazı skolyoz vakalarında eğiklik derecesi o kadar hafif olabilir ki, tedavi hiçbir zaman gerekli olmayabilir. Hafif skolyozun erkeklerdeki sıklığı neredeyse kızlardaki kadardır. Ancak ciddi eğrilikler kızlarda erkeklerdekinden 5-8 kat daha fazladır.

Skolyoz tedavi edilebilir mi?

Skolyoz ileride sırt ağrıları, uyuşmalar, zayıflık, güçsüzlük; organların gelişmesini de etkilemeye kadar varabilmektedir. Bazı hastalarda kamburluk da duruma eşlik etmektedir. Skolyoz tedavisi hafif olgularda takip; orta dereceli olgularda korse tedavisi; ileri olgularda son yıllarda geliştirilen, 3 boyutlu düzelme sağlayan, erken dönemde yürümeye imkan tanıyan metallerle yapılmaktadır. Ameliyat sırt bölgesinde yapılır ve deneyimli bir ekibe ihtiyaç gösterir.

Skolyoz için gözlem merkezli tavsiyeler

Yurt dışında olağan okul taramaları düzenli olarak yapıldığı için başlangıç aşamasında hekimler tarafından tanınmaktadır. Yurdumuzda koruyucu hekimlik gelişmediği için ailelere bu konuda büyük görev düşmektedir. Özellikle anneler çocuklarını banyo yaptırırken çıplak görme şansları olduğu için sırtın orta kısmında ki çıkıntıları yukarıdan aşağıya elle yoklayarak anlayabilirler. Ayrıca eğilme pozisyonunda sırt kısmında yükseklik farkının olması, kollardan birisinin kazaklarda uyumsuzluğu veya çanta taşırken bir omuzda askının durmamasından şüphelenerek hekime başvurulmalıdır. Kendiliğinden geçmeyeceği, gerilemeyeceği; hatta ilerleyen bir hastalık olduğu unutulmamalıdır.