3. ADRENALİN NASIL KULLANILIR?
ADRENALİN doktorunuz ya da bir sağlık personeli tarafından uygulanacağından aşağıdaki bölüm hekiminize veya sağlık personeline yöneliktir.
Uygun kullanım ve doz/uygulama sıklığı için talimatlar
Bronkospazm ve hipersensitivite reaksiyonları durumlarında dozaj
Akut anafilaksi, ağır astım ve alerjik reaksiyonlarda büyükler için mutat başlangıç dozu 0,1-0,5 mg (0,4-2 mL) ADRENALİN olup, subkütan veya intramüsküler yolla verilir. Alerji nedeni deri altına veya kas içine yapılan bir ilaç ise absorbsiyonu geciktirmek ve azaltmak için ADRENALİN enjeksiyonu aynı yerlere yapılabilir. ADRENALİN'in başlangıç dozları küçük olmalıdır, gerekirse bunlar arttırılabilir. Ancak bir defada verilen doz 1 mg'ı geçmemelidir.
Anafilaktik şokta subkütan dozlar 10-15 dakikalık aralıklarla tekrarlanabilir. Ağır astım krizlerinde ise subkütan dozlar hastanın cevabına göre 20 dakika ile 4 saat aralıklarla tekrarlanabilir.
Kronik obstrüktif akciğer hastalığında 0,3 mg (1,2 mL) adrenalin 20 dakika ara ile 3 kez verilir ve her 2 saatte bir bu şema tekrarlanabilir..
Ağır anafilaktik şokta ilacın dolaşıma girmesini sağlamak için intravenöz yol kullanılmalıdır. Bunun için 0,1-0,2 mg (0,4-0,8 mL) ADRENALİN 8-10 kısım enjeksiyonluk su ile dilüe edilir ve yavaş olarak intravenöz enjeksiyonla verilir. Gerekiyorsa bu her 5-15 dakikada bir tekrarlanabilir.
Kalp durması durumunda dozaj
Büyüklerde kalp reanimasyonu için 0,5-1 mg (2-4 mL) ADRENALİN dilüe edilerek intravenöz veya intrakardiyak yolla enjekte edilir. Kalp masajını engellememek için intravenöz yol tercih edilir. 1-2 mg (4-8 mL) ADRENALİN 10 ml steril distile suya katılarak endotrakeal tüp aracılığıyla trakeaya instile edilir ya da ilk intravenöz enjeksiyondan sonra 0,3 mg (1,2 mL) ADRENALİN subkütan olarak yapılır veya intravenöz infüzyon şeklinde 1-4 µg/dk hızıyla verilir.
Diğer uygulama şekilleri ve dozajları
Lokal hemostatik olarak 1:50.000 (%0,002)-1:1.000 (%0,1) konsantrasyonunda adrenalin çözeltileri ıslak pansuman veya sprey şeklinde deri, mukoza ve doku yüzeylerine uygulanır. Adrenalin lokal anestezik çözeltilere 1:500.000-1:50.000 oranında katılır. En sık kullanılan konsantrasyon 1:200.000'dir.
Uygulama yolu ve metodu
ADRENALİN tercihen subkütan olarak enjekte edilir. Kas içine de yapılabilir, ancak gluteus kasları kullanılmamalıdır (Bu bölge derisinde anaerob mikroorganizmalar kolonize olabilir ve ADRENALİN'in vazokonstrüktör etkisi hipoksiye neden olarak Clostridium welchii enfeksiyonunun oluşmasını hızlandırabilir.)..
Acil durumlarda ADRENALİN dilüe edilerek çok yavaş intravenöz enjeksiyon şeklinde verilebilir. Kalp durması halinde dilüe adrenalin çözeltisi intrakardiyak enjeksiyon veya endotrakeal instilasyonla verilebilir. Kalbe enjekte edildiğinde kalp masajı da uygulanmalıdır. Bu şekilde ilacın koroner sirkülasyona katılması sağlanır. Adrenalin aerosol, vaporizör, IPPB cihazına oral inhalasyon şeklinde verilebilir.
Bu amaçla kullanılan adrenalin çözeltileri daha konsantre olup bunları sistemik olarak enjekte etmekten kaçınılmalıdır. ADRENALİN dilüe edilerek lokal olarak deri, mukoza ve doku yüzeylerine uygulanabilir. Bunun için ıslak pansuman veya sprey şekilleri kullanılır.
Adrenalin dozu adrenalin tuzları içindeki adrenalin miktarı ile ifade edilir.
Değişik yaş grupları
Çocuklarda kullanımı
Bronkospazm ve hipersensitivite reaksiyonları durumlarında dozaj
Ağır astım ve anafilaksi vakalarında çocuklara subkütan olarak 0,01 mg/kg (0,04 mL/kg) veya 0,3 mg/m2 (1,2 mL/m2) ADRENALİN yapılır. Bir defalık pediyatrik doz 0,5 mg (2 mL)'ı geçmemelidir. Hastanın durumuna ve alınan cevaba göre dozlar 20 dakika ile 4 saatlik aralıklarla tekrarlanabilir.
Kalp durması durumunda dozaj
Çocuklarda 0,005-0,01 mg/kg ADRENALİN intrakardiyak olarak enjekte edilir veya 0,01 mg/kg ADRENALİN intravenöz olarak verilir. Bu amaçla 1:10.000 konsantrasyonda hazır ampul kullanılmalıdır. Bu şekilde dilüsyon hatalarından kaçınılmış olunur.
2 yaşından küçük çocuklarda kullanılmaz. 12 yaşın altındaki çocuklarda acil durumlar dışında kullanılması önerilmemektedir.
ADRENALİN uygulamasından sonra damar büzülmesine bağlı olarak solgunluk oluşabilir. Bu durum devam eden kardiyovasküler (kalp damarlarıyla ilgili) veya anafilaksi (ani gelişen nefes darlığı, ciltte döküntü yüzde ve/veya dilde şişme) olarak yanlış yorumlanabilir ve adrenalin doz aşımı riskini artırabilir. Bu, özellikle 2-3 adrenalin dozunu takiben solgun kalabilen küçük çocuklarda endişe vericidir.
Yaşlılarda kullanımı
Yetişkinler için önerilen doz dikkatle uygulanır.
Özel kullanım durumları
Böbrek yetmezliği
Veri bulunmamaktadır.
Karaciğer yetmezliği
Veri bulunmamaktadır..
Eğer ADRENALİN'in etkisinin çok güçlü veya zayıf olduğuna dair bir izleniminiz var ise doktorunuz veya eczacınız ile konuşunuz.
Kullanmanız gerekenden daha fazla ADRENALİN kullandıysanız
İlacınız bir sağlık personeli tarafından uygulanacağından kullanmanız gerekenden daha fazla ADRENALİN kullanımı beklenmez. Ancak size fazla doz uygulandığını düşünüyorsanız, mümkün olan en kısa zamanda sağlık personelini bilgilendirmeniz gerekir.
Doz aşıldığında hipertansiyon ve akciğer ödemi görülebilir. Geçici bradikardiye ve ardından taşikardiye (kalp çarpıntısı) neden olur ve potansiyel olarak ölümle sonuçlanabilecek kardiyak aritmilere (düzensiz kalp atışı) neden olabilir. Özellikle yaşlı hastalarda serebrovasküler (beyin damarlarıyla ilgili) veya diğer kanamalar ve hemipleji (felç) meydana gelebilir. Akciğer ödemi meydana gelebilir. Böbrek yetmezliği, metabolik asidoz ve soğuk beyaz deri de görülebilir.
Adrenalin vücutta hızla etkisiz hale geldiğinden akut toksisitenin tedavisi esas olarak destekleyicidir. Adrenalinin baskılayıcı etkileri, 5-10 mg fentolamin mesilat gibi hızlı etkili bir alfa-adrenoreseptör bloke edici ajanın hemen intravenöz enjeksiyonu ve ardından 2,5-5 mg propranolol gibi bir beta-adrenoreseptör bloke edici ajan ile giderilebilir. Aritmiler oluşursa propranolol enjeksiyonu ile giderilebilir.
ADRENALİN'den kullanmanız gerekenden fazlasını kullanmışsanız, bir doktor veya eczacı ile konuşunuz.
ADRENALİN'i kullanmayı unutursanız
İlacınız bir sağlık personeli tarafından uygulanacağından kullanmanız gereken dozun unutulması beklenmez. Ancak uygulanması gereken dozun size verilmemiş olabileceğini düşünüyorsanız, sağlık personelini bilgilendirmeniz gerekmektedir.
Unutulan dozları dengelemek için çift doz almayınız.
ADRENALİN ile tedavi sonlandırıldığında oluşabilecek etkiler
ADRENALİN ile tedavi sonlandırıldığında herhangi bir olumsuz etki beklenmez.
