BİTKİNİN ADI:
- Latince: Arctostaphylos uva-ursi (L.) Spreng
- İngilizce: Bearberry
- Türkçe: Ayı üzümü
- Sinonimi (varsa): Arbutus uva-ursi L., Arctostaphylos media Greene,
FAMİLYASI:
Ericaceae
KULLANILAN KISMI:
Yaprak ve olgun meyveler
GÜVENLİLİKLE İLGİLİ UYARILAR:
- Aktif maddeye karşı aşırı duyarlılık görülebilir.
- Enflamasyon, safra ve üriner sistemin mukoz membranlarında irritasyon, bulantı, kusma, aşırı duyarlılığa neden olabilir.
- Bir haftadan daha uzun süre kullanılmamalıdır.
- 50 yaş üstü akut prostat ve/veya cinsel hastalıkları olan erkeklerde kullanılmamalıdır.
- İdrarda yeşilimsi-kahverengi renklenme olabilir.
- Yüksek tanen ve hidrokinon içermesi nedeniyle karaciğer hasarı oluşturabileceğinden uzun süreli ve aşırı dozda kullanımından kaçınılmalıdır.
- Kullanımı sırasında semptomlar kötüleşirse ve diğer beklenmeyen yan etkiler görülürse hekime danışılmalıdır.
- Yeterli veri mevcut olmadığından 12 yaş altı çocuklarda kullanılması önerilmez.
- Yeterli veri olmaması sebebiyle, hamile ve emziren bayanlarda kullanılması önerilmez.
- Bitkisel ürünlerle tedavi konusunda eğitim görmüş hekim ve eczacı denetiminde kullanılmalıdır.
Diüretikler, demir preparatları, atropin, kodein, efedrin, psödöefedrin, lomotil, aminoteofilin ile birlikte alındığında ilaçların absorbsiyonunu ve biyoyararlanımını azaltır.
LİTERATÜR:
1) PDR, 2000
2) EMA, 2018
3) FFD, 2017
AYI ÜZÜMÜ NEDİR?
Kızılderililerin hastalanmamak için her gün bir bardak ayı üzümü çayı içtikleri rivayet edilmektedir. Ursolik, tannik ve gallik bakımından zengin olan bu bitkinin çok faydalı olduğu bilinmektedir.
Fundagiller familyasına ait olan ayı üzümü, ilk olarak Amerikan yerlileri tarafından şifa amacıyla kullanmıştır. Bunun yanı sıra ayı üzümüyle tütünü ve bazen diğer bitkileri karıştırarak dini ayinlerde yakmışlardır.
Modern bitkisel tedavide ayı üzümü yaprağı ilk olarak idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde kullanılmıştır.
AYI ÜZÜMÜNÜN FAYDALARI NELERDİR?
Ayı üzümü, günümüzde kanamayı durdurucu ve antibakteriyel özellikleriyle bilinmektedir. Antibiyotik direncinin geliştiği bazı durumlarda ayı üzümü yaprağı, vajinit ve kronik ishal için de önerilmektedir. Kesikler, sıyrıklar, soğuk algınlığı ve sırt ağrısı için de kullanılan ayı üzümü yaprağının birçok şeye iyi geldiği bilinmektedir. Ayı üzümünün bilinen başlıca faydaları şunlardır:
- Böbrek taşı ve kumu oluşumunu önler.
- Kadınlarda idrar yolu enfeksiyonlarına iyi gelir.
- Kanser hücrelerinin oluşumunu engeller.
- Hücreleri yeniler ve yaşlanmayı geciktirir.
- Adet sancısını dindirir.
- Mikrop ve toksinleri vücuttan atar.
- Sinirleri yatıştırıcı bir etkisi vardır.
AYI ÜZÜMÜ ÇAYI NASIL YAPILIR?
Ayı üzümü çayı, mevsim geçişlerinde görülen virüs ve enfeksiyonlu hastalıklara karşı korumaktadır. Kilo vermeye yardımcı olan bu çay, yağ yaktırır ve bağırsakların çalışmasını sağlamaktadır.
Ayı üzümü çayı yapılışı: 1 çay kaşığı kurutulmuş ayı üzümü yaprağını 1 bardak suya koyun. Yaklaşık 10 dakika bekleyin ve ardından süzün. 2 haftadan uzun süre tüketilmesi önerilmemektedir.
İdrar yolu enfeksiyonu için günde 4 defa için. Mideyi zaman zaman rahatsız edebilen tannin bileşeninin etkisi soğuk suda daha az olacağından mide sorunu yaşayanların soğuk suyla yapılan çayları içmeleri tavsiye edilmektedir.
