BİTKİNİN ADI:
- Latince: Melaleuca alternifolia (Maiden & Betche) Cheel
- İngilizce: Tea tree
- Türkçe: Melaloyka, Çay ağacı
- Sinonimleri: M. linariifolia var. alternifolia Maiden & Betche
FAMİLYASI:
Myrtaceae
KULLANILAN KISMI:
Yaprak ve dal uçları, uçucu yağı
GÜVENLİLİKLE İLGİLİ UYARILAR:
- Haricen kullanıldığında Myrtaceae familyası bitkilerine duyarlı olan kişilerde ciddi alerjik reaksiyonlara neden olabilir.
- Dahilen veya inhalasyon yoluyla kullanılmamalıdır. Göz ve kulaklara temastan kaçınılmalıdır.
- Seyreltilmeden kullanılmamalıdır.
- Çocuklarda 12 yaş altında kullanılmamalıdır.
- Yeterli veri olmaması sebebiyle hamile ve emziren bayanlarda kullanılması önerilmez.
- Kullanım süresince hastalık belirtilerinin geçmemesi durumunda veya kullanımı sırasında istenmeyen etki görülürse hekime danışılmalıdır.
- Bitkisel ürünlerle tedavi konusunda eğitim görmüş hekim ve eczacı denetiminde kullanılmalıdır.
İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ VE DİĞER ETKİLEŞİMLER:
-
LİTERATÜR:
1) EMA, 2015
2) PDR, 2007
3) ESCOP, 2009
Çay Ağacı Yağının İçeriği
Melaleuca yağı olarak da bilinen çay ağacı yağı, Avustralya kıyılarında yetişen çay ağacı yapraklarının damıtılmasıyla elde edilen esansiyel bir yağdır. Şampuan, tonik, losyon, duş jeli, krem gibi kozmetik ürünlerin içeriğinde sıkça kullanılan çay ağacı yağı, topikal olarak kullanılıp asla yutulmaması gereken bir yağdır. Çay ağacı yağı alırken katkı maddesi içermeyen, yüzde 100 doğal yağları tercih edin. Şişesinin üzerinde Melaleuca alternifolia yazıp yazmadığına ve menşei ülkesinin olup olmadığına dikkat edin. Ana antiseptik bileşenini olan terpinen konsantrasyonunun yüzde 10 ila 40 sahip olması önemlidir.
Çay Ağacı Yağı Ne İşe Yarar?
Çay ağacı yağı tırnak, saç, ciltle ilgili sorunların giderilmesinde tedaviye destekleyici olarak kullanılır. Deodorant, gargara ve böcek kovucu gibi nedenlerle de tercih edilebilir. Varsa cilt sorunlarının yatıştırılmasına yardımcı olurken cildin genel görünümünün iyileşmesinde etkilidir. Çay ağacı yağının özellikle şu durumlarda kullanılması önerilir:
- Yara Pansumanı: Bakterileri öldürmek ve iltihaba karşı yaraya birkaç damla çay ağacı yağ sürülebilir.
- Kepeğe Karşı: Yine şampuanınızın içine birkaç damla çay ağacı damlatıp kepeğe karşı saçlarınızı öyle yıkayabilirsiniz.
- Akneyle Mücadele: Yarım bardak suya 4 damla kadar çay ağacı yağı ekleyip günde bir kez bir pamukla yüzünüzü sürün.
- Ev Temizliği: Ev temizliğinde de anti-mikrobiyal olduğu için çay ağacı yağını kullanabilirsiniz. Bir bardak su ve yardım bardak kadar beyaz sirkeyi 20 damla çay ağacı yağı ile karıştırabilirsiniz. Bu karışımı sprey şişeyle temizlemek istediğiniz bölgeye uygulayabilirsiniz.
- Ağız Temizliği: Bir bardak suya 2 damla çay ağacı yağı damlatıp ağız gargarası yapabilirsiniz. Ama yutmanın sakıncalı olduğunu bilin.
Çay Ağacı Yağının Faydaları Nelerdir?
İsminde çay kelimesi geçse de çaya benzemeyen bu ağacın yaprakları değerli terapötik yağ kaynağı olmasıyla bilinir. Bu nedenle çay ağacı yağı faydaları çoktur. Çoğunlukla çay ağacı yağının saça faydaları, çay ağacı yağının cilde faydaları bilinir. İşte çay ağacı yağının bilinen ve bilinmeyen faydaları…
‘Anti’ Özelliklere Sahip
Çay ağacı yağının anti-bakteriyel olması en çok bilinen yararıdır. Yüzyıllardır Avustralya’da cilt rahatsızlıklarının tedavisinde iyileştirici kabul edilir. Yüksek terpinen içeriği çay ağacı yağına, anti-inflamatuar güç verir. Bu da çay ağacı yağına iltihap azaltıcı özellik kazandırır. Yine çağ ağacı yağı, mantar ve mayalar üzerinde de etkilidir. Araştırmalara göre, cilt, boğaz, ağız ve cinsel organlarda sorun yaratan candida albicans mantarına karşı sonuç verebilir. Çay ağacı yağının bazı virüslere karşı da anti-viral özellik gösterdiği araştırmaları hala sürüyor.
Çay Ağacının Cilde Faydaları Nelerdir?
Çay ağacı yağının cilde faydaları ile ilgili araştırmalar henüz sürüyor ancak mevcut bulgulara göre bu yağın akne sorununa karşı önemli bileşikleri içerdiği bilinir. Akneye sebep olan etmenler (inflamasyon, bakteri, sebum ve hormonlar) düşünüldüğünde çay ağacı yağının özellikleri sayesinde akneye karşı direnç gösterdiği bilinir. Araştırmalara göre, çay ağacı yağı içeren jeller, akne tedavilerinde kullanılan asit benzoil peroksit kadar hızlı sonuç vermese de tahrişi azaltıp aynı sonucu verdiği belirtiliyor. Çay ağacı yağı, 45 gün süreyle günde iki kez kullanıldığında etkili bir sonuç elde edilebilir. “Çay ağacı yağı yüze nasıl kullanılır?” sorusunu merak edenler için yardımcı olabilecek şey; bir nemlendirici ya da toniktir. Çay ağacı yağını 3 damla kadar 70 gramlık nemlendiriciye veya toniğe damlatabilirsiniz. Akne sorununuz varsa sabah ve akşamları bu nemlendiriciyi ya da toniği kullanmayı rutin haline getirin. Kuru ve hassas bir cilde sahipseniz Hindistan cevizi yağıyla karıştırabilirsiniz.
Egzamanız Varsa…
Çay ağacı yağının kullanımı, kontakt dermatit (egzama) tedavisi konusunda da araştırılıyor. Sonuçlara göre, alerjik kontakt dermatiti baskılamada diğer tedavilere göre daha başarılı sonuçlar verdi. Ancak yine de unutulmaması gereken bir kanıt var. Çay ağacı yağı bazı kimselerde dermatite neden olabilir ya da egzaması olan kişilerde kullanımı sakıncalı olabilir. Dermatologlar, kirpik dibi iltihabı (blefarit) gibi hastalıklarda, egzama ve enfeksiyonlarda çay ağacı içerikli şampuanlar yerine öncelikli olarak başka şampuanları önerirler.
Sedef Hastalığı Şikayetlerini Azaltabilir
Çay ağacı yağının sedef hastalığı tedavisinde de kullanılmasıyla ilgili araştırmalar henüz yetersizdir. Ancak bu yağın, bağışıklığı güçlendirerek enfeksiyon ve iltihaba karşı hastalıktaki şikayetlerin azalmasında destekçi olabileceği belirtilir.
Ayak Mantarında Etkili Olabilir
Atlet ayağı ya da sporcu ayağı olarak bilinen ayak mantarlarında çay ağacı yağının etkili olduğu araştırmalarla kanıtlanmıştır. Günde iki kez uygulanan çay ağacı kremi, ayak mantarı belirtilerini azaltmada önemli bir rol oynamıştır. Ayak tırnağı mantarıyla ilgili araştırmalar henüz yetersiz olsa da tırnak mantarı için bu yağın etkili olabildiği düşünülür.
Saç Sağlığı İçin Kullanılabilir
Kepek 7’den 70’e pek çok kişinin hayatının bir döneminde sorunu haline gelebilir. Çay ağacı yağı içeren şampuanların kullanımı, kepekle mücadelede önemli bir destekçi olabilir. Çay ağacı yağı saçlarınızı nemli tutabilir, kimyasalların ve ölü deri hücrelerinden ayrılmasını teşvik edebilir. Saçı yağdan arındırarak kaşıntıyı önleyebilir.
Saç bitinde de çay ağacı yağının lavanta yağı ile birlikte kullanımının bit yumurtalarının tedavisinde etkili olduğu araştırmalarla gösterilmiştir. Saç bitleri, tıbbi tedavilere karşı gün geçtikçe daha dirençli hale geliyor, uzmanlar ise bunun üzerine tedavilerde esansiyel yağların kullanımını artırma eğiliminde.
Ağız ve Diş Sağlığını Korur
Çay ağacı yağı, ağız ve diş sağlığında da yararlı olabilir. Kronik diş eti iltihabı olanlar için çay ağacı yağı içeren jeller kullanılabilir. Kanamaların azalmasında yardımcı olurken bakteri kaynaklı ağız kokusunun giderilmesinde etkili olabilir.
