BİTKİNİN ADI:
- Latince: Filipendula ulmariae (L.) Maxim.
- İngilizce: Meadowsweet
- Türkçe: Çayır kraliçesi, Ergeç sakalı, Keçi sakalı, Teke sakalı
- Sinonimi (varsa): Spirea ulmaria L., Filipendula denudata (J.&K. Presl) Rydb
FAMİLYASI:
Rosaceae
KULLANILAN KISMI:
Herba, Çiçekler
GÜVENLİLİKLE İLGİLİ UYARILAR:
- Salisilat bileşiklerine hassasiyeti olan bireylerde aşırı duyarlılık reaksiyonları gelişebileceğinden kullanılmamalıdır.
- Uzun süreli kullanımı sonucunda gastrointestinal irritasyon, kabızlık, demir eksikliği anemisi ve beslenme bozukluğu ortaya çıkabilir. Bu nedenle kanama problemi olan kişilerde de kullanılmamalıdır.
- Soğuk algınlığında 1 haftalık, eklem ağrılarında 4 haftalık kullanımı süresince hastalık belirtilerinin geçmemesi durumunda veya kullanımı sırasında istenmeyen etki görülürse hekime danışılmalıdır.
- Ateş 39ºC’yi aşarsa, geçmezse, şiddetli baş ağrısıyla ilişkiliyse veya kullanımı sırasında belirtiler kötüleşirse hekime danışılmalıdır.
- Solunum güçlüğüne neden olduğu gösterilmiş olduğundan, astımı olan kişilerde kullanılmamalıdır.
- Yeterli veri bulunmaması nedeniyle 18 yaşın altındaki çocuklarda kullanılması önerilmemektedir.
- Yeterli veri mevcut olmadığı için, hamile ve emziren bayanlarda kullanılması önerilmez.
- Bitkisel ürünlerle tedavi konusunda eğitim görmüş hekim ve eczacı denetiminde kullanılmalıdır.
İLAÇ ETKİLEŞİMLERİ VE DİĞER ETKİLEŞİMLER:
Antikoagulan ilaçlarla, salisilatlar ve türevleriyle, non-steroidal antiinflamatuar ilaçlarla birlikte kullanılmamalıdır.
1) The Complete German Commission E Monographs, 1998
2) EMA, 2011
3) FFD, 2017
Çayır kraliçesi / Teke Sakalı Otu Nedir?
Teke sakalı, gülgiller (Fabaceae) familyasına ait çok yıllık otsu bir bitkidir. Latince adı Trapogon Angustifolium’dur. Doğada kendiliğinden yetişen bir bitkidir. Çok eski tarihlerden beri şifalı ot olarak geleneksel tedavide kullanıldığı bilinir. Çoğunlukla bataklıklarda, nehir kenarlarında ve alçak yerlerde toplu halde bulunur. Beyaz çiçekli olanlarının yanında sarı ve pembe çiçek açan türleri de vardır.
Teke sakalı otu zehirli bir bitkidir. Bitki uzmanları ve doktorların önerileri doğrultusunda kullanılabilir. Ülkemizin faklı yörelerinde çayır kraliçesi, tekercen, ergeç sakalı, davet kraliçesi ve davet melikesi gibi isimlerle de anılır. Bitkinin toprak üzerindeki kısımları kurutulduktan sonra kullanılabilir.
Alt yaprakları büyük olan bitkinin yukarılara doğru çıktıkça yaprakları küçülür. Yaprakları, sapları ve çiçekleri ve kökleri ilaç yapımında değerlendirilir. İlkbahar mevsiminde çiçeklenen teke sakalı bitkisinin çiçekleri haziran ve temmuz ayında toplanır. Yaprakları ve sapları da ağustostan eylül ayına kadar toplanabilir. Bitkinin kökleri ise üst kısımları solmaya başlayınca topraktan sökülür.
Çayır kraliçesi / Teke Sakalı Faydaları Nelerdir?
XVII. yüzyıldan beri terletici, idrar söktürücü ve kurt düşürücü özellikleriyle kullanılan teke sakalı otu, halk arasında şifalı ot olarak tanınır. Genel olarak teke sakalı otunun faydaları şöyle sıralanabilir:
- Ateş düşürücü ve terletici olduğu için soğuk algınlığı, grip ve benzeri hastalıklarda kullanılır.
- Bitkinin merhemi ya da lapası hazırlanıp yaralara uygulanırsa iyileşmeye katkı sağlar ve yaralardaki ağrıyı azaltır.
- İçerdiği antiseptik özellik nedeniyle açık yaraların temizlenmesi için kullanılır.
- Baş ağrılarının geçmesi için önerilir.
- Romatizma ve eklemlerdeki ağrılar için faydalıdır. Kompres yaparak kullanılması tavsiye edilir.
- İdrar söktürücü olması nedeniyle böbrekleri temizler, yüksek tansiyonun dengelenmesine yardım eder.
- Halk arasında şeker hastalığının tedavisinde kullanılan bir ottur.
Çayır kraliçesi / Teke Sakalı Otu Neye İyi Gelir? Nasıl Kullanılır?
Teke sakalı otunun yukarıda sayılan faydaların yanı sıra şu hastalıklara iyi geldiği hakkında görüşler vardır:
- Bitki, kanı temizlemeye yardım eder.
- C vitamini ve tanen benzeri maddeler içerdiği için damar sertliği sorunu olanlara iyi gelir.
- Cinsel gücü artırıcı özelliği vardır. İktidarsızlık sorununa iyi gelir.
- Terletme özelliği sayesinde vücuttaki toksinlerin atılmasına katkı sağlar.
- Mideyi güçlendirerek sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur.
- Karaciğer hastalıklarına iyi geldiği hakkında bilgiler vardır.
- Anne sütünü artırıcı özelliğe sahiptir.
